Dorgali

S’istoria de s’amistade de su bandiu Corbeddu hin su Durgalesu Monne - Parte Segunda

Sos hontos de Sarbadore Monne iscrittos in limba Sarda

S’istoria de s’amistade  de su bandiu Corbeddu hin su Durgalesu Monne - Parte Segunda

Di: Carlo Crisponi


Oe bos ahimmus legher sa parte segunda de s’istoria hi at iscrittu Sarbadore Monne, hontat  de s’amistade de su bandiu Corbeddu hin su Durgalesu Monne, s’urint honnotos ahende su servitziu militare e dae tando sunt abbarraos amihos horales .Est unu hontu hi Sarbadore Monne at intesu dae su babbai suo e dae sos betzos de Durgale.

Leghiebos sa parte segunda de s’istoria e cras bos ammus a faher legher sa ‘e tres partes 

Duncas, Corbeddu, bestìu chin su costumene Ulianesu, fit arribàu a su Rezimentu duas chidas a pustis .

de Paule, sa die chi fit lompiu a sa caserma,   innantis de bintrare a sa furerìa po si presentare, aiat apiu su tempus de bidere una parte manna istranza e argunas troppas  de una chentina de zovanos, totu bestios chin sa divisa militare, chi andaiant e torraiant dae s’unu capu a s’ateru de sa pratta. In mesu de custos sordados chi fint martzande be fit peri Paule ma, a sas primas no si fit sapìu ca fint arribàos ateros zovanos arruolàos e ca be nd’aiat intas calicunu chi beniat dae sa Sardigna. A ora de mesudìe – in sa caserma – si frimàt donnia atividade e totus sos sordados curriant a su mandicadorzu, donniunu chin sa gaveta sua e ponendesi in fila in foras de sa janna, irvetande chi lis tocaret de ‘intrare a comente b’aiat locu. Su grùstu de sos zovanos arribàos cussu manzanu, galu chin sos bistires e costumenes  issoro, los aiant colàos a banda e fatos bintrare a dainnantis, gosi chi Paule che aiat sejàu su sordadu chin su costumene Ulianesu e s’aiat postu in contu de lu chircare deretu, apenas chi fit istàu bintràu po picare su mandicu. Pustis chi Paule s’aiat prenu sa gaveta, fit colàu in sas mesas chircande de acatare inùe fit setiu s’Ulianesu e cando nche l’aiat bistu  si fit istrintu e l’aiat naràu: “Salude s’Ulianesu e bene ‘enniu a caserma!” e, dandeli sa manu, aiat azuntu “jeo soe Paule Monne de Durgale, piachere de ti connoschere!” Corbeddu  si fit deretu arritzàu e, dandeli sa manu, l’aiat rispostu: “Ego soe Juvanne Corbeddu de Uliana, piahere meu de ti honnosher!”,  pustis una bona istrinta de manu nanca si fint intas abratzàos, comente chi s’esserent connotos dae semper! Ant a colare semper paris sos mementos chi fint liberos dae sos obricos militares, a còa de su prim’annu de caserma, sa connoschessia est zai un’amistade manna, inùe s’unu b’est pro s’ateru, ant a essere semper che “coro e frissura” (comente naramus in Durgali). 

Su servitziu militare lu faghent de bona gana e chin impinnu, mascamente Corbeddu, imparat meda ‘ene a isparare, juchet bratzu frimu e est d’ocru ‘onu,  si fachet lumene d’esser su menzus de totu su Rezimentu. Custu reconnoschimentu si lu dant prima die ‘e frearzu de su 1866, cando benit colàu comente “sordadu de prima classe”, propiu ca fit balente e pretzisu isparande (tiratore scelto). 

Duos annos apustis, prima die ‘e frerazu de su 1868, Corbeddu benit colàu caporale, gradu chi a Paule Monni, si l’ant a dare in su mese de triulas, semper de cuss’annu. 

Sighinde chin sos indissios, lezimus chi sont istàos cunzedàos su 30 ‘e capidanni de su 1869,  ambos sa propia die  e chin tres meses de preconzedo. Ma sa ghipa chi ant apiu po sos tres meses chi lis aiant abonàu de vida militare non lis at a durare meda ca s’annu ifattu (1870), a primos de su mese ‘e Austu, ambos benint richiamàos in servitziu ca su Regnu Italianu s’est arguinde po s’occupazione de Roma e de s’Istadu de su Papa. Sa gherra, si gherra si li podet narrer, ca sos sordados de su Papa fint fuinde e sos Italianos los fint apretande po che lompere a Roma, at durare pacas dies, dae s’undichi a su binti de capidanni, cando, dae s’impuddile ant cumentzàu a bumbardare sos Muros de Roma, fachende un’aidu mannu in sa pinna de Porta Pia, innantis chi sos sordados bintrarent a intro de sa ‘idda, sos sordados de su Papa aiant ampulàu in su pinnone sa pandela bianca, intas si sos bersallieris fint bintràos isparande e picandesi sos meritos de sa vittoria. Ma intas si sa gherra fit finìa in presses e chin pacos mortos e fertos, po sos duos sordados sa vida militare s’at a croncuire solu a fine annu, su 31 de nadale 1870, cando lis dant su conzedo e podent torrare donniunu a sa ‘idda sua.  

                                                                    SIGHIT………

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna - IMPRENTAS 2020-2021. LR 22/2018, art. 22

Correlati

Il nuovo shop di Sardegna Live

SardegnaLive mette in vendita una serie di prodotti tipici dell’Isola, scopri i cesti regalo, i prodotti per il corpo ed i gadget nel nostro shop online.

Scopri lo shop